Phương Lan
Có thể nói, ngày nay Thiền đã không còn là một khái niệm xa lạ đối với nhiều người. Bước ra ngoài khuôn khổ của sự tu hành, Thiền được đông đảo mọi người đón nhận và thực tập như một phương pháp để thư giãn, giải tỏa căng thẳng, nuôi dưỡng hạnh phúc từ trong tâm. Thiền giúp con người đạt một tâm trạng tập trung, lắng đọng. Tiến sĩ khoa tâm lí học kiêm Thiền sư người Anh David Fontana tóm tắt rất hay về Thiền: “Thiền không có nghĩa là ngủ gục; để tâm chìm lặng vào cõi hôn mê; trốn tránh, xa lìa thế gian; vị kỉ, chỉ nghĩ tới mình; làm một việc gì không tự nhiên; để rơi mình vào vọng tưởng; quên mình ở đâu. Thiền là: giữ tâm tỉnh táo, linh động; chú tâm, tập trung; nhìn thế giới hiện hữu rõ ràng; trau dồi tấm lòng nhân đạo; biết mình là ai, ở đâu.” Nếu đạt tới cảnh giới của Thiền, có thể hình dung ra tâm hồn chúng ta sẽ như mặt hồ không một gợn song, có thể nhìn thấu xuống tận đáy.
Cuộc sống hiện đại ngày càng bận rộn với nhiều lo toan khiến con người cứ quay cuồng trong thế giới của chính mình. Những mảng đối lập của cuộc sống va chạm nhau khiến không ít vướng vào tham, sân, si, “rượt đuổi” theo những vọng tưởng. Có không ít người bị chông chênh, vấp ngã, thậm chí bỏ cuộc. Trong cuộc nhiễu loạn ấy, Thiền như một hồi chuông làm cảnh tỉnh mọi người. Đến với Thiền, người ta sống chậm lại, soi lại chính mình và nhìn ra xung quanh với một sự điềm tĩnh. Con người ta cũng gần gũi với thiên nhiên hơn, sống nhân văn hơn.
Nắm bắt được điều đó, biên đạo nổi tiếng NSƯT Trần Ly Ly đã mang Thiền vào tác phẩm múa cùng tên của mình với sự trình diễn của ba nghệ sĩ tâm huyết với nghề: Duy Thành, Khánh Linh, Chính Dũng, âm nhạc Mạnh Tiến. Mang hơi thở đương đại mới mẻ, “Thiền” đã gây hiệu ứng mạnh mẽ cho khán giả với sự ngỡ ngàng, thích thú và lạ lẫm. Âm nhạc lạ tai, những tạo hình như những ‘điêu khắc” chuyển động, ẩn trong đó là những triết lý nhân sinh sâu sắc. Thiền đã bao phủ cả không gian nghệ thuật.
Dưới mắt nhìn tài ba và bàn tay “nhào nặn” có tiếng của Trần Ly Ly, những chàng trai chuyên nhảy Hiphop đã trở thành những diễn viên múa với những động tác rất khó, đòi hỏi sự khổ luyện liên tục. Đây là tiết mục múa đương đại nhưng lại rất “dân gian”, kết hợp rất tinh tế và khéo léo giữa kỹ thuật múa dân gian với nhảy Hiphop, vì thế tạo nên cảm giác mới lạ và rất hấp dẫn, đưa người xem đi hết ngạc nhiên này tới thích thú khác. Có lẽ bởi thế mà tác phẩm “Thiền” ngay từ lần đầu ra mắt đã đạt Huy Chương Vàng Liên hoan Ca Múa Nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 2012.
Xem “Thiền” người ta thấy độc đáo, có phần lạ lẫm nhưng lại như được “soi gương” chính mình trong đó. Những sân giận, đố kỵ, những trăn trở của thời cuộc…như được rũ bỏ. Từng lát cắt với đủ các thăng trầm của cuộc sống như từ từ hiện ra trước mắt. Tác phẩm như muốn phê phán góc khuất của cuộc sống hiện đại khiến con người ta ít chia sẻ, kết nối với nhau hơn, sống gấp, sống không chân thành và chấp nhặt với đối phương.
NSƯT Trần Ly Ly từng chia sẻ về những khó khăn để giữ vững tình yêu đối với múa đương đại khi luyện tập “Thiền”: Có lẽ tôi theo tư tưởng Phật giáo nên tôi nghĩ mỗi người được Trời giao cho một trọng trách, mình phải làm. Vì thế, mặc dù đến với nghệ thuật múa đương đại, tất cả chúng tôi đều thấy vất vả, khó khăn vì múa đương đại không mang lại cho chúng tôi nhiều tiền để sống, nhưng chúng tôi vẫn làm…
Nghệ thuật múa biểu lộ chủ yếu tình cảm, bằng những động tác hình thể khi, kết hợp với nội dung triết lý nhà Phật tạo nên một tổng thể hoàn chỉnh cái đẹp về cả nội dung lẫn hình thức truyền thống- hiện đại. Những tràng pháo tay không ngớt đã vang lên dành cho những tạo hình đẹp mắt, hòa cùng âm nhạc và những rung cảm tuyệt vời của các nghệ sĩ. Nghệ thuật đã thực sự vị nghệ thuật!
